Cách tiếp cận tự do của EU

Mục đích chính của các nhà chức trách châu Âu là xác định, ngăn chặn và xóa bỏ nội dung không phù hợp. Thông thường, các biện pháp này áp dụng cho các tài liệu khủng bố, cực đoan, cũng như các trang web vi phạm bản quyền. Tuy nhiên, các cơ quan thực thi pháp luật không chỉ giới hạn mình trong việc tìm kiếm và ngăn chặn dữ liệu bất hợp pháp. Họ còn tìm kiếm nguồn chính và loại bỏ vấn đề tận gốc rễ. Bằng cách đó, họ đã nhiều lần tìm ra được nơi ẩn náu của các nhóm tội phạm và tiêu diệt chúng.

Ngoài ra, các nước EU đang cố gắng tạo ra một bộ lọc cho các tuyên bố của người dùng trên Internet. Quy tắc Ứng xử về việc chống lại lời nói căm thù bất hợp pháp đã có hiệu lực ở Liên minh châu Âu. Các quy định chính của văn bản chủ yếu nhằm theo dõi và xóa bỏ kịp thời các bài viết của người dùng không tuân thủ các quy phạm pháp luật.

Bên cạnh đó, Châu Âu đã phê chuẩn một bộ luật được thiết kế để bảo vệ người dùng và dữ liệu cá nhân của họ khỏi bị sử dụng bất hợp pháp. Tuy nhiên, những luật này chủ yếu quyết định công việc của các pháp nhân. Trong trường hợp vi phạm pháp luật đã được chứng minh, họ phải trả những khoản tiền phạt rất lớn.

Tuy nhiên, tất cả những biện pháp này khó có thể được gọi là hiệu quả. Ví dụ: Công ty Google của Hoa Kỳ thường xuyên trả các khoản tiền phạt hàng triệu đô la và vẫn tiếp tục vi phạm các quy định của pháp luật về xử lý dữ liệu cá nhân của cư dân EU.

Cách tiếp cận cấp tiến của Trung Quốc

Các nhà chức trách Trung Quốc đã từng tìm cách tạo ra một phân khúc Internet riêng biệt ở nước này. Tuy nhiên, nỗ lực của họ không thể được coi là thành công hoàn toàn, mặc dù dự án có một số điểm mạnh. Trong dự án này, tất cả các nhà cung cấp Internet lớn đều do nhà nước kiểm soát. Biện pháp này giúp ta có thể lọc lưu lượng cũng như giám sát mọi thứ diễn ra trên mạng. Hơn nữa, công việc của các công ty nước ngoài được kiểm soát hoàn toàn và nếu cần, chính phủ có thể chặn các dịch vụ nước ngoài ở cấp độ mạng. Đồng thời, nỗ lực kiểm soát Internet trong nước chỉ được coi là thành công 90% vì người dùng tại đây đã học cách sử dụng các phương pháp để vượt qua “Vạn lý trường thành Internet của Trung Quốc”.

Bất chấp cách tiếp cận phi đạo đức và cứng rắn của chính phủ Trung Quốc đối với không gian Internet toàn cầu, vẫn có một lợi thế lớn. Nếu một cuộc tấn công mạng quy mô lớn diễn ra và vì một lý do nào đó, Trung Quốc sẽ ngắt kết nối Internet toàn cầu, mạng cục bộ của nước này sẽ hoạt động bình thường. Do đó, quốc gia này sẽ không bị mất quyền truy cập Internet và sẽ không bị gián đoạn lớn do một cuộc tấn công mạng. Nếu xảy ra bạo loạn hàng loạt và bất ổn dân sự, nhà chức trách sẽ chỉ cần tắt các tháp di động, từ đó chặn hoàn toàn quyền truy cập Internet. May mắn thay, chưa có tiền lệ như vậy ở Trung Quốc và chính phủ vẫn chưa sử dụng các biện pháp triệt để.

Cách tiếp cận cân bằng của Nga

Ngoài hai ví dụ đối lập về kiểm soát không gian Internet, còn có một ví dụ cân bằng giúp tránh sự không hoàn hảo của hai cách tiếp cận đã đề cập trước đây. Tuy nhiên, chưa có một quốc gia nào có thể tìm ra được “phương pháp vàng” cả. Ví dụ, Nga đã cố gắng tìm kiếm cân bằng giữa sự khoan dung của khu vực châu Âu và chủ nghĩa độc tài của Trung Quốc nhưng vô ích. Việc tạo ra một không gian Runet duy nhất cũng không hiệu quả vì chính phủ không thể ngăn ảnh hưởng của nước ngoài. Đặc biệt, Roskomnadzor đã không thể chặn ứng dụng nhắn tin Telegram mặc dù đã cố gắng rất nhiều.

Theo các chuyên gia, việc kiểm soát không gian Internet ở Nga là vô cùng khó khăn vì có quá nhiều nhà cung cấp Internet trên khắp đất nước. Ví dụ, Nga có tám mạng lưới Internet. Tất nhiên, chúng ít nhiều chịu sự kiểm soát từ các cơ quan nhà nước, nhưng sự kiểm soát vẫn còn khá hạn chế. Thị trường cung cấp dịch vụ Internet của Nga được xây dựng theo quy luật cạnh tranh, đồng thời có mức độ đa dạng hóa cao. Một mặt, việc ngừng hoạt động của một số nhà mạng cho phép chính phủ chuyển hướng toàn bộ băng thông sang những nhà mạng còn lại và có thể thích nghi dần trong một thời gian nhất đinihj. Mặt khác, điều tương tự cũng có thể xảy ra với nội dung bất hợp pháp và không mong muốn khi các thực thể chịu trách nhiệm về nội dung đó bắt đầu thay đổi địa điểm. Do đó, để hạn chế quyền truy cập vào một số nguồn tài nguyên nhất định, chính quyền Nga nên thiết lập một số hình thức giám sát ở cấp nhà nước. Điều này có thể làm việc kiểm soát phức tạp hơn. Về vấn đề này, người ta thường nói rằng tính ổn định và khả năng kiểm soát là hai thuật ngữ gần như đối lập nhau.